Những ngày này, vừa tròn 64 năm, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp vừa thắng lợi với chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ " Lừng lẫy năm châu, trấn động địa cầu", Miền Bắc nước ta được hoàn toàn giải phóng, cách mạng Việt Nam chuyển sang giai đoạn mới: Miền Bắc tiến lên xây dựng CNXH; Miền Nam tiếp tục đấu tranh chống đế quốc Mỹ xâm lược tiến tới thống nhất đất nước. Trước khi vào tiếp quản Thủ đô, Bác Hồ đã về thăm Đền Hùng trong hai ngày 18 và 19 tháng 9 năm 1954.
Tại Đền Giếng trong khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng - Nơi thờ tự các Vua Hùng đã có công dựng nước, sáng ngày 19 tháng 9 năm 1954, Hồ Chủ Tịch đã gặp gỡ và nói chuyện với cán bộ chỉ huy thuộc Đại đoàn quân Tiên Phong (Sư đoàn 308 ) trong hoàn cảnh các trung đoàn thuộc Đại đoàn quân Tiên Phong đang hành quân về tập kết để tiếp quản thủ đô Hà Nội. Sáng 19/9/1954, cán bộ đại đoàn đã đến đền Giếng, đồng chí Đại đoàn phó Vũ Yên tập hợp bộ đội, cửa đền Giếng mở, Bác Hồ từ trong đền bước ra. Mọi người reo lên: “Bác Hồ! Hồ Chủ Tịch muôn năm!”. Bác vẫy tay ra hiệu cho mọi người tiến lên, ngồi quanh mình, rồi Bác cũng ngồi ngay xuống bậc cửa đền. Cũng như mọi lần, cuộc gặp gỡ của Bác với cán bộ Đại đoàn quân Tiên Phong vô cùng thân mật, gần gũi và giản dị, Bác cháu quây quần bên nhau. Bên phải Bác là Chính ủy Song Hào, bên trái Bác là đồng chí Thanh Quảng. Trong tiết thu, trời mát, Bác mặc bộ quần áo nâu, áo khoác ngoài màu sáng, chân đi dép cao su. Bác vừa hỏi: “Các chú có mệt không?”, mọi người đã đồng thanh đáp: “Thưa Bác, không ạ!”. Chỉ tay lên đền, Bác hỏi: “Các chú có biết đây là nơi nào không? Đây chính là Đền thờ Vua Hùng, tổ tiên chúng ta, người sáng lập nước ta. Bác cháu ta gặp nhau ở đây là rất có ý nghĩa. Ngày xưa, các Vua Hùng dựng nước, nay Bác cháu ta là những người giành lại đất nước. Trải qua bao nhiêu thời đại đấu tranh, ông cha ta mới giữ được Thủ đô. Tám, chín năm nay, do quân và dân ta kiên quyết kháng chiến nên mới có thắng lợi trở về Hà Nội. Các chú được Trung ương, Chính phủ giao nhiệm vụ tiếp quản Thủ đô là được nhận một vinh dự rất lớn”. Bác căn dặn cán bộ, chiến sĩ vào tiếp quản Thủ đô phải giữ nghiêm kỷ luật, giữ gìn trật tự an ninh, bảo vệ tính mạng tài sản của nhân dân, chống mọi hành động phá hoại của kẻ thù. Phải bảo vệ công thương nghiệp, kể cả công thương nghiệp của ngoại kiều. Bộ đội phải giúp đỡ nhân dân, tuyên truyền giải thích cho nhân dân, không được làm điều gì phiền nhiễu nhân dân, sao cho từ cụ già đến em bé đều quý mến, tin tưởng. Giữ gìn phẩm chất bộ đội cách mạng. Không sa ngã, bắt chước lối sống không tốt. Cán bộ phải gương mẫu, gần gũi chiến sĩ, đoàn kết thương yêu nhau. Bác nói về tình hình nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới. Bác nhắc nhở quân đội không vì hòa bình mà lơi lỏng tay súng. Còn đế quốc ở Miền Nam ta còn phải xây dựng miền Bắc, giải phóng miền Nam. Nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc còn rất nặng nề. Chính tại nơi đây, trong cuộc gặp gỡ, nói chuyện và giao nhiệm vụ cho cán bộ Đại đoàn quân Tiên Phong, Bác Hồ đã có câu nói bất hủ để lại cho muôn đời con cháu mai sau: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”.
 

Tại địa điểm trước cửa Đền Giếng, một tấm bia đã được dựng lên ghi dấu sự kiện lịch sử về lời nói ấy của Bác vang lên từ Đền Hùng như một lời hiệu triệu thiêng liêng của non sông đất nước, âm vang trong tâm hồn mỗi người con đất Việt ở khắp mọi miền Tổ quốc. Lời căn dặn của Bác không chỉ nói với Đại đoàn quân Tiên Phong mà còn nói với toàn quân, toàn dân ta; với mọi thế hệ; không chỉ nói với thế hệ ngày ấy mà còn nói với thế hệ hôm nay và cả với các thế hệ mai sau như một mệnh lệnh vang vọng ngàn năm, trường tồn cùng với đất nước, với dân tộc Việt Nam. Không chỉ mang giá trị lịch sử, văn hóa, truyền thống, mà lời nói ấy còn có nội hàm là một quy luật của lịch sử dân tộc Việt Nam đã được Bác đã khái quát cả mấy nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, rút ra quy luật tồn tại và phát triển muôn đời của đất nước và con người Việt Nam đó là: “Dựng nước phải đi đôi với giữ nước”, đã trở thành sức mạnh tinh thần giúp quân dân ta vượt bao gian khổ, hy sinh, làm theo lời Bác" đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào" kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, non sông thu về một mối, đất nước được độc lập, tự do, hòa bình, hạnh phúc. Hơn lúc nào hết, thực hiện lời Bác dạy, nhân dân ta đang tích cực lao động sản xuất xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam vững bước đi lên CNXH vì mục tiêu " Dân giàu, nước mạnh, dân chủ công bằng văn minh!"./.

                                                                      
       Việt Trì, tháng 9-2018
Đặng Đình Thuận
   Hội Di sản văn hóa Phú Thọ