Hương ước xưa và Quy ước nay

Dưới thời phong kiến, làng được coi là đơn vị cơ sở. Nhà nước chỉ quản lý tới làng, còn làng trực tiếp quản lý tới từng người dân. Nhà nước không biết đến mỗi con người cụ thể mà chỉ biết tới làng của họ mà thôi. Làng là khâu trung gian nối liền giữa Nhà nước với từng cá nhân. Trên thực tế làng tồn tại như một thực thể tương đối độc lập. Đó là một tổ chức mang tính tự quản rõ nét. Cơ cấu tổ chức của làng xã với các thiết chế chính trị, kinh tế, văn hóa mang những nét đặc sắc, kết tinh kinh nghiệm, bản lĩnh sống cũng như nhân tố nền tảng văn hóa làng xã Việt Nam. Giữa làng này và làng kia không có mối quan hệ ràng buộc mà có sự cách biệt cả về ranh giới lãnh thổ cũng như về quan hệ xã hội, vì mỗi người dân trong làng đều có những giao ước riêng với nhau và được gọi là hương ước.