Ngày 9 tháng 8 năm 2016, tại thành phố Hội An – tỉnh Quảng Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp tỉnh Quảng Nam tổ chức Hội nghị toàn quốc về phát triển du lịch, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến dự và chỉ đạo hội nghị.
Cùng dự có các đồng chí: Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ; Vũ Đức Đam, Ủy viên BCH TW Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Ngọc Thiện, UVBCH TW Đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, cùng gần 300 đại biểu đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành T.Ư; lãnh đạo các tỉnh, thành phố trong cả nước và đại diện các doanh nghiệp… Đại diện tỉnh Phú Thọ có đồng chí Nguyễn Ngọc Ân – Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch cùng đoàn cán bộ ngành du lịch của tỉnh.
 Đây là lần đầu tiên Chính phủ chỉ đạo tổ chức hội nghị quy mô lớn toàn quốc về du lịch với kỳ vọng sẽ “cởi trói”, tháo gỡ khó khăn, khắc phục bất cập trong công tác quản lý du lịch hướng đến mục tiêu cơ bản trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước vào năm 2020.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao những kết quả quan trọng, đạt tốc độ tăng trưởng cao cả về lượng khách du lịch, tổng nguồn thu và cơ sở vật chất kỹ thuật, đóng góp tích cực của ngành Du lịch vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong thời gian qua. Thủ tướng khẳng định Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm, coi trọng phát triển du lịch. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng vừa qua đã chỉ rõ: “Có chính sách phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn. Khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư phát triển du lịch với hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại, sản phẩm đa dạng và tính chuyên nghiệp cao”.
 
Tại hội nghị, lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch báo cáo về thực trạng và giải pháp phát triển du lịch Việt Nam. Trong giai đoạn 2010-2015, khách quốc tế tăng hơn 1,57 lần so với giai đoạn 2006-2010. Năm 2015, ngành du lịch đã phục vụ hơn 7,94 triệu lượt du khách quốc tế, 57 triệu lượt khách du lịch nội địa. Tổng doanh thu du lịch đạt 338 nghìn tỷ đồng; đóng góp trực tiếp 6,6% GDP. Và tổng đóng góp (bao gồm đóng góp trực tiếp, gian tiếp và lan tỏa) đạt 13,9% GDP. Giá trị xuất khẩu du lịch đạt 8,5 tỷ USD, chiếm khoảng 4,91% tổng giá trị xuất khẩu. Năm 2015, ngành du lịch đã tạo việc làm cho 750 nghìn việc làm trực tiếp trong tổng số 2,25 triệu việc làm liên quan đến du lịch.
Riêng trong bảy tháng năm 2016, ngành du lịch đón 5,55 triệu lượt khách du lịch quốc tế, tăng 24% so với cùng năm 2015; phục vụ hơn 38,2 triệu lượt khách du lịch nội địa; tổng thu từ du lịch đạt 235 nghìn tỷ đồng, tăng 22,9% so với cùng kỳ năm 2015.
Hiện, cả nước có 1.555 doanh nghiệp lữ hành quốc tế, tăng 1,7 lần so với năm 2010, tốc độ tăng trung bình 11%/năm. Tổng cơ sở lưu trú hơn 20.100 cơ sở, với 400 nghìn buồng, tăng 1,5 lần so với năm 2010. Hiện cả nước có hơn 100 khách sạn 5 sao, 229 khách sạn 4 sao và 463 khách sạn 3 sao.
Bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo nhìn nhận thẳng vào những tồn tại, hạn chế ảnh hưởng đến sự phát triển của Du lịch Việt Nam. Đó là hạn chế về nguồn lực và hiệu quả trong công tác xúc tiến quảng bá; Thiếu điểm đến du lịch nổi trội, khác biệt để cạnh tranh với các nước trong khu vực; Công tác quản lý điểm đến và môi trường du lịch còn nhiều bất cập; Nguồn nhân lực du lịch hạn chế về số lượng và chất lượng; Định hướng phát triển du lịch có trách nhiệm, du lịch bền vững, dựa vào cộng đồng chưa thể hiện rõ; Nhận thức giữa các cấp, ngành, địa phương về du lịch chưa đồng bộ, mức độ quan tâm thực sự đến phát triển du lịch còn chưa cao; Quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch ngành du lịch và các lĩnh vực liên quan đến du lịch còn nhiều bất cập; Công tác xã hội hóa phát triển du lịch chưa được đẩy mạnh; Mức độ mở cửa quốc tế chưa cao; Hệ thống giao thông phục vụ phát triển du lịch còn hạn chế; hành lang pháp lý chưa theo kịp yêu cầu phát triển ngành, chính sách ưu đãi cho du lịch còn thiếu; Phối hợp liên ngành, liên vùng và giữa các doanh nghiệp chưa chặt chẽ.
 
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, Chính phủ đang xây dựng và sẽ trình Quốc hội ban hành Luật mới về du lịch, để đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Thủ tướng cho rằng, Việt Nam là đất nước giàu di sản văn hóa thế giới, người dân thân thiện, chân thành, đó là điều kiện quan trọng hấp dẫn du khách thế giới. Cùng với điều kiện một đất nước an toàn, bảo đảm an ninh, trật tự, địa phương nào cũng có thể làm du lịch được với quy mô khác nhau. Vấn đề là ở công tác tổ chức du lịch.

“Điều tôi tâm huyết, đó là muốn làm du lịch thành công, thì đầu tiên thể chế, chính sách, pháp luật phải tạo điều kiện cho ngành. Điều quan trọng nữa, đó là cộng đồng người dân làm du lịch, tạo ấn tượng tốt đẹp đối với khách du lịch đến Việt Nam. Việc tổ chức hội nghị này tại Hội An cũng là vì người dân ở đây mến khách, luôn tươi cười, thân thiện với du khách. Thứ ba là xây dựng thương hiệu Việt Nam gắn với quảng bá hình ảnh, xúc tiến du lịch”, Thủ tướng nói.

Tại hội nghị này, Thủ tướng nhấn mạnh, Việt Nam sẽ không có phố đèn đỏ, không làm casino tràn lan. “Chúng ta không phát triển theo hướng đó”.

Đánh giá về du lịch Việt Nam, Thủ tướng nêu rõ, phát triển du lịch chưa tương xứng với tiềm năng, còn yếu kém, bất cập, khiếm khuyết trong tổ chức, chưa trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Dư địa phát triển du lịch còn lớn, có thể tăng cao nếu biết tổ chức một cách nghiêm túc, quyết tâm và có sự đồng lòng.

Đảng và Nhà nước quyết tâm cao cùng các địa phương phát triển du lịch. Chính vì vậy, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của toàn dân là nhân tố quyết định cho sự thành công của du lịch. Do vậy, cần có sự phối hợp chặt chẽ trong phát triển du lịch; phát động một tinh thần ở các địa phương, các cấp, các ngành, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm để phát triển du lịch táo bạo hơn, mạnh mẽ hơn.

Với tiềm năng du lịch lớn, Thủ tướng nêu ra mục tiêu mà Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các địa phương phải thực hiện, đó là đến 2020, du lịch Việt Nam đóng góp 10-20% vào GDP. Ít nhất có 20 tỷ USD xuất khẩu tại chỗ từ du lịch. Ít nhất 15 triệu lượt khách quốc tế, 75 triệu khách nội địa. Phải phát triển du lịch có trọng tâm, trọng điểm, có tính chuyên nghiệp. Các địa phương, các cấp, các ngành phải lồng ghép phát triển du lịch trong kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội: “Ai làm du lịch? Đúng là toàn dân làm du lịch, đây là xu hướng của thế giới, nhưng trong đó phải phát huy vai trò của doanh nghiệp. Nếu chúng ta không có hệ thống doanh nghiệp lớn mạnh có thương hiệu, biết cách quảng bá, xúc tiến sản phẩm, dịch vụ du lịch thì khó thành công”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Về một số giải pháp cụ thể, Thủ tướng yêu cầu phải đổi mới tư duy phát triển du lịch, tận dụng mọi điều kiện của người dân và doanh nghiệp, của xã hội hóa để phát triển du lịch. Trong đó, phát triển, gìn giữ văn hóa truyền thống của đất nước.

Mở cửa bầu trời

Về các giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trước mắt, Thủ tướng yêu cầu tạo thuận lợi về xuất nhập cảnh. Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì khẩn trương triển khai Đề án cấp thị thực điện tử, cấp thị thực tại cửa khẩu, thực hiện từ ngày 1/1/2017.

Các Bộ Tài chính, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Công an, Ngoại giao theo chức năng nhiệm vụ được giao chủ trì đề xuất áp dụng mức lệ phí thị thực nhập cảnh phù hợp; nghiên cứu, đề xuất giải pháp sửa đổi các quy định về xuất nhập cảnh nhằm tạo thuận lợi cho khách du lịch.

Các Bộ Ngoại giao, Công an, Quốc phòng thực hiện các giải pháp tạo điều kiện thuận lợi về cấp thị thực nhập cảnh, từ việc cung cấp thông tin, cải tiến quy trình, thủ tục, đón tiếp, trả kết quả, giảm tối đa thời gian cấp thị thực.

Thủ tướng giao cho Bộ Giao thông vận tải chủ trì cùng các Bộ Ngoại giao, Quốc phòng, Công an, Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẩn trương có đề án trình Chính phủ về việc mở các đường bay trực tiếp từ các quốc gia, địa bàn khách du lịch quốc tế trọng điểm đến nước ta với tinh thần là mở cửa bầu trời.

Thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch

Thủ tướng đồng ý thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch, theo đó, ngân sách nhà nước sẽ cấp ban đầu một khoản kinh phí cần thiết 200-300 tỉ đồng và sử dụng một phần từ nguồn lệ phí thị thực nhập cảnh, tham quan du lịch, khoản đóng góp của các doanh nghiệp du lịch, các chủ thể hưởng lợi từ du lịch và các nguồn khác.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định thành lập Quỹ ngay trong tháng 8/2016.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan, địa phương kiểm soát chặt chẽ chất lượng dịch vụ du lịch, nhất là các cơ sở lưu trú, các dịch vụ trong các khu, điểm du lịch. Kiên quyết xử lý và xử lý nghiêm các vi phạm, trường hợp cần thiết có thể rút giấy phép hoạt động hoặc thu hồi quyết định xếp hạng.

Có biện pháp bổ sung số lượng, nâng cao chất lượng hướng dẫn viên, thuyết minh viên phục vụ khách du lịch, nhất là các địa bàn trọng điểm thu hút nhiều khách quốc tế. Khẩn trương đề xuất sửa đổi tiêu chuẩn hướng dẫn viên du lịch phù hợp với tình hình thực tế.

Giáo dục chính trị, lịch sử, văn hóa, phẩm chất, ngoại ngữ cho hướng dẫn viên du lịch, không để xấu đi hình ảnh Việt Nam.

Chủ tịch UBND cấp tỉnh, thành phố rà lại các quyết định để thực hiện Nghị quyết 92, Chỉ thị 18, Chỉ thị 14; phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các bộ, ngành liên quan xây dựng và kiểm soát chất lượng các trạm dừng nghỉ, bến đỗ, nhà hàng, cửa hàng; xây dựng nhà vệ sinh đạt chuẩn.

Các Bộ Công an, Quốc phòng cải tiến quy trình, thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho khách du lịch làm thủ tục nhanh chóng, thuận tiện tại các cửa khẩu đường không, đường bộ và  đường thủy.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành, tổ chức thực hiện Bộ quy tắc ứng xử trong lĩnh vực du lịch.

Chấm dứt tình trạng “cô đơn” trong phát triển du lịch

Thủ tướng cũng nêu rõ, phải đề cao trách nhiệm, tăng cường phối hợp liên ngành, liên vùng, các ngành, doanh nghiệp. Phải chấm dứt tình trạng “cô đơn” trong phát triển du lịch như phản ánh của đại biểu nêu tại hội nghị.

“Các đồng chí đều nói con người là yếu tố quyết định, các khoa du lịch ở các trường đại học, các trường trung cấp, cao đẳng du lịch đều phải chấn chỉnh chất lượng đào tạo, nhất là đào tạo hướng dẫn viên du lịch, đào tạo một số ngoại ngữ hiếm”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội khẩn trương ban hành khung trình độ nghề quốc gia trong lĩnh vực du lịch; công nhận bộ tiêu chuẩn nghề quốc gia về du lịch và thực hiện Thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau về nghề du lịch trong ASEAN. Tăng cường quản lý nhà nước về di lịch, nâng cao vai trò của các hiệp hội.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và các cơ quan thông tấn, báo chí tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các ngành, các cấp và người dân trong phát triển du lịch, về Bộ quy tắc ứng xử văn hóa, văn minh và về các điểm du lịch.

Nhiệm vụ phát triển du lịch Việt Nam trong thời gian tới hết sức nặng nề, tôi đề nghị các đồng chí cần cố gắng hơn nữa và quyết tâm cao hơn nữa, phối hợp tốt hơn nữa để xây dựng du lịch Việt Nam thành ngành kinh tế mũi nhọn như nghị quyết của Trung ương, Quốc hội về vấn đề này, Thủ tướng bày tỏ.

                                                                                                                          
Trung tâm TTXT Du lịch