Thời gian qua, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở tỉnh Phú Thọ đã phát triển mạnh mẽ cả bề rộng và chiều sâu, phát huy được những giá trị truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam, được đông đảo các tầng lớp Nhân dân ủng hộ, tích cực tham gia. Chủ đề kỷ niệm Ngày Gia đình Việt Nam năm 2025 là “Gia đình hạnh phúc, quốc gia thịnh vượng”. Đây chính là mục tiêu và lý tưởng cao đẹp cần hướng tới của mỗi quốc gia, dân tộc. Trong đó, bữa cơm gia đình là một yếu tố quan trọng, là nền tảng, để tạo nên một gia đình hạnh phúc. 
     Chúng tôi đến gia đình cụ Hoàng Ngọc Tự, 86 tuổi, ở xã Cao Xá, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ giữa thời tiết nắng nóng, oi bức của mùa hè, nhưng càng đi đến gần nhà cụ, không khí càng trong lành, mát mẻ, dễ chịu hơn bởi quang cảnh và tình người nơi đây. Hai cụ sinh được 4 người con, các con của cụ đều đã trưởng thành và xây dựng gia đình hạnh phúc. Hiện tại, cụ đang sống cùng gia đình cháu trai cả với đủ 4 thế hệ cùng chung sống.
     Trong cuộc sống hàng ngày, cụ Tự luôn nhắc nhở con, cháu giữ gìn nền nếp, gia phong của tổ tiên truyền lại, sống có tôn ti trật tự, kính trên nhường dưới, đoàn kết, thương yêu, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau. Các thành viên trong gia đình đều ý thức được trách nhiệm của mình với mọi người. Đặc biệt, cụ rất chú trọng bữa cơm gia đình, coi đó là sợi dây kết nối yêu thương.
      Khi nói về truyền thống gìn giữ bữa cơm trong gia đình, cụ Hoàng Ngọc Tự cho biết:“Ngay từ thời kỳ bao cấp, cơm không có mà ăn, phải độn khoai sắn; thịt không có, canh nấu suông, nhưng gia đình chúng tôi vẫn duy trì thói quen cả gia đình nấu chung một nồi, ăn chung một mâm. Đến bây giờ, gia đình chúng tôi có 4 thế hệ vẫn sống chung dưới một mái nhà, ông bà, con cái, cháu, chắt vẫn chung một nồi cơm, ăn cùng một mâm rất vui vẻ và đầm ấm”.

Cụ Hoàng Ngọc Tự hàng ngày chăm sóc cây cảnh và cùng cụ bà trông nom các chắt để con, cháu yên tâm đi làm

     Gia đình cụ Tự rất coi trọng bữa ăn hằng ngày. Ngay từ khâu đi chợ, cháu dâu của cụ đã ra chợ, chọn lựa thực phẩm tươi, ngon để về nhà chế biến món ăn cho cả gia đình. Những món ăn không cần phải cầu kỳ, sang trọng nhưng cách chọn, cách nấu cần phù hợp với sở thích của các thành viên, vừa với túi tiền gia đình, vừa sạch sẽ, ngon lành, biết đổi món ăn cho phù hợp với thời tiết, khiến các thành viên cảm nhận được sự chăm nom, săn sóc của gia đình, đặc biệt của người vợ, người mẹ.
     Chị Đặng Thị Linh - cháu dâu của cụ Tự chia sẻ: “Hằng ngày, tôi dậy sớm đi chợ gần nhà để có thể lựa chọn những thực phẩm tươi ngon nhất như thịt, cá, tôm… Còn rau thì gia đình tự trồng được trong vườn.”

Bà Đặng Thị Huế - Con dâu cụ Tự cùng cháu nội hái rau chuẩn bị bữa ăn trưa

     Bữa cơm gia đình là nơi diễn ra nhịp sống êm ả nhất, nó giống như những nốt nhạc dịu êm, dẫn dắt ta vào một thế giới bình yên, thư thái. Mọi thành viên trong gia đình cùng nhau chia sẻ công việc nội trợ, gắn bó, xích lại gần nhau, làm cho bếp lửa nồng hơn, tình yêu thương được nhân lên, giúp người giữ lửa cho mái ấm gia đình được thể hiện mình vẹn toàn hơn trong cái đẹp hồn hậu, thủy chung của người phụ nữ Việt Nam.
Cụ Nguyễn Thị Thanh Thường - vợ cụ Tự tâm sự: “Gia đình tôi ăn cơm lúc nào cũng phải đông đủ nó mới vui. Vì thế, khi các con, các cháu đi làm có khi đến 12 giờ trưa hoặc 7 giờ tối mới về, nhưng mọi người vẫn cứ chờ nhau để cùng ăn bữa cơm”.
     Hình ảnh các thành viên quây quần bên nhau trong mỗi bữa cơm, dưới ánh điện vốn từ lâu đã trở thành biểu tượng đẹp của nếp nhà Việt Nam sau một ngày làm việc đã in sâu vào tâm trí của biết bao thế hệ người Việt và rất cần bảo tồn, gìn giữ. Nhất là trong giai đoạn hiện nay, cuộc sống bận rộn, do nhu cầu công việc đòi hỏi nhiều người phải làm việc nhiều giờ, thậm chí phải đi công tác xa nhà nhiều ngày.  Do đó, những bữa cơm gia đình với đầy đủ các thành viên trong nhà thường trở nên hiếm hoi.

Anh Hải và chị Linh đang cùng nhau chuẩn bị bữa ăn trưa

     Anh Hoàng Ngọc Hải - cháu trai của cụ Tự cho biết: “Hằng ngày, mỗi khi tan ca làm là tôi về ăn cơm cùng với gia đình. Nếu cả nhà chưa nấu cơm xong, tôi sẵn sàng vào bếp nấu các món ăn cùng vợ. Hiện nay, đối với các bạn trẻ, đa phần công việc chiếm rất nhiều thời gian của mình rồi, có khi phải đi công tác 2 - 3 ngày liền không về nhà, nhưng mình vẫn có thể sắp xếp một tuần ăn cơm cả gia đình 1 - 2 lần. Tôi nghĩ như thế cũng đã giúp cho mình cảm thấy bữa cơm gia đình gần gũi, ấm áp như thế nào rồi. Nếu gia đình nào cũng giữ được bữa cơm truyền thống như vậy thì tôi nghĩ gia đình nào cũng ấm êm, hạnh phúc”.

Bữa cơm gia đình cụ Hoàng Ngọc Tự với đầy đủ 4 thế hệ

     Bữa cơm gia đình là linh hồn của sự đoàn tụ yêu thương, nuôi dưỡng tâm hồn con người, tạo nên tình cảm thắm thiết giữa các thế hệ trong gia đình, đó cũng là lúc hai từ “sum họp” trọn vẹn ý nghĩa nhất. Bữa cơm gia đình không chỉ đơn giản là cung cấp những món ăn có chất lượng để bảo vệ sức khỏe mà còn là phương tiện để tương tác và quan tâm chia sẻ giữa các thành viên qua đó có thể nâng cao chất lượng cuộc sống và giáo dục lối sống lành mạnh cho con cái. Đó cũng chính là hạnh phúc gia đình đơn sơ, mộc mạc nhưng lại đáng quý biết bao!

Quách Sinh