Khu Di tích lịch sử Quốc gia Chiến thắng Chân Mộng - Trạm Thản trở thành “địa chỉ đỏ” góp phần giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ

Theo dòng lịch sử

Sau thất bại nặng nề ở Chiến dịch Hoà Bình cuối năm 1951, thực dân Pháp tăng cường càn quét vùng trung du, đồng bằng, gây cho ta nhiều khó khăn. Tháng 9/1952, Bộ Chính trị và Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định mở Chiến dịch Tây Bắc với quyết tâm tiêu diệt địch, giải phóng miền Tây Bắc. Đây là vùng chiến lược quan trọng, có phía Tây là biên giới Việt - Trung, phía Nam là tỉnh Hoà Bình, Phú Thọ và các tỉnh Liên khu 3, Liên khu 4. Từ đây, địch có thể uy hiếp căn cứ địa Việt Bắc, vùng tự do Phú Thọ và che chở cho Thượng Lào, thực hiện âm mưu chiếm đóng lâu dài, lập nên “xứ Thái tự trị” để chia rẽ và bóc lột đồng bào ta.

Đợt I Chiến dịch Tây Bắc bắt đầu từ ngày 14 - 24/10/1952 đã kết thúc thắng lợi. Trong lúc quân ta tích cực chuẩn bị cho đợt II chiến dịch, quân Pháp vội vã tăng cường lực lượng cho Tây Bắc. Ngày 28/10/1952, Bộ Chỉ huy Pháp mở cuộc hành quân Loren do tướng Đờ Li-na-rét (De Linares), Tư lệnh quân Pháp ở Bắc Bộ trực tiếp chỉ huy với một binh lực lớn đánh lên Phú Thọ nhằm phân tán chủ lực của ta, quấy rối và phá hoại hậu phương trực tiếp của chiến dịch, hy vọng cứu vãn tình thế ở Tây Bắc.

Tuy nhiên, các lực lượng vũ trang và nhân dân Phú Thọ đã chiến đấu ngoan cường, bẻ gãy nhiều mũi tiến công của địch. Trong suốt chiến dịch, quân dân Phú Thọ đã sát cánh cùng bộ đội chủ lực đánh nhiều trận hiệp đồng thắng lợi giòn rã khiến địch buộc phải rút quân.

Dự đoán trước việc rút quân của địch, ngày 9/11/1952, Bộ Tổng tư lệnh điều Trung đoàn Bắc - Bắc (Trung đoàn 36 thuộc Đại đoàn Quân tiên phong 308) từ chiến trường Tây Bắc về Phú Thọ, cùng quân và dân địa phương chặn đánh địch. Trên cơ sở phân tích tình hình, Ban Chỉ huy mặt trận Phú Thọ cùng Ban Chỉ huy Trung đoàn Bắc - Bắc quyết định tổ chức trận phục kích táo bạo trên Quốc lộ 2, đoạn Chân Mộng - Trạm Thản (giáp ranh huyện Đoan Hùng - Phù Ninh - Thanh Ba). Được sự giúp đỡ của nhân dân địa phương, các đơn vị bộ đội chủ lực lần lượt vào chiếm lĩnh trận địa theo đúng kế hoạch đã định.

Sáng 17/11/1952, đúng như dự kiến, đội hình hành quân của địch lọt vào trận địa phục kích của ta. Các chiến sĩ Trung đoàn 36 và lực lượng vũ trang xã Trạm Thản cùng các xã lân cận đã anh dũng xông lên, chụp lửa xuống đoàn xe địch. Cuộc hành quân của chúng bị cắt làm đôi, số địch đi đầu thoát chết chạy thẳng về Phú Hộ, số còn lại nằm gọn trong tầm bắn của bộ đội ta. Sau một ngày chiến đấu, ta tiêu diệt hơn 400 tên địch, phá huỷ 44 xe cơ giới, trong đó có 17 xe tăng, xe bọc thép, thu nhiều quân trang, quân dụng của địch. Đây là trận đánh phá huỷ được nhiều xe cơ giới nhất ở Đông Dương kể từ ngày đầu cuộc kháng chiến.

Một trong những chiếc xe tăng của địch trong trận đánh Chân Mộng - Trạm Thản được lưu giữ và trưng bày tại Khu Di tích lịch sử Quốc gia Chiến thắng Chân Mộng - Trạm Thản

Sau trận Chân Mộng - Trạm Thản, quân ta tiến theo Quốc lộ 2 truy đuổi địch, tiêu diệt 108 tên, bắt sống 7 tên, đưa tổng số quân địch bị tiêu diệt và bị bắt lên đến hơn 600 tên. Bị thiệt hại nặng nề, Bộ Chỉ huy Pháp ra lệnh cho tướng Đờ Li-na-rét kết thúc cuộc hành quân Loren, rút lực lượng về đối phó với mặt trận đồng bằng Tây Bắc. Ngày 25/11/1952, quân Pháp rút khỏi Phú Thọ.

Đến những năm 1955 - 1956, huyện Phù Ninh đã xây dựng Nghĩa trang Chiến dịch Trạm Thản, đưa những người con thân yêu của mọi miền Tổ quốc đã hy sinh trong trận Chân Mộng - Trạm Thản đến nơi an nghỉ ngàn thu.

Ghi nhận những đóng góp, cống hiến to lớn của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân xã Trạm Thản trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đặc biệt là Chiến thắng Chân Mộng - Trạm Thản, ngày 22/8/1998, Đảng, Nhà nước ta đã phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ chống Pháp” cho Đảng bộ và nhân dân xã Trạm Thản.

Trạm Thản vươn mình mạnh mẽ

Trở về xã Trạm Thản, huyện Phù Ninh những ngày tháng 11, khắp đường làng, ngõ xóm rợp bóng cờ hoa. Nhân dân phấn khởi, ra sức thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Chân Mộng - Trạm Thản. Từng dòng người nối tiếp nhau đến thăm viếng, dâng hương, hoa tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ tại Nghĩa trang Chiến dịch Trạm Thản, thành kính tỏ lòng biết ơn những người con đã hy sinh vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc.

Các cựu chiến binh xã Trạm Thản thăm viếng các phần mộ liệt sĩ tại Nghĩa trang Chiến dịch Trạm Thản

Ông Trần Văn Chung - Bí thư Đảng ủy xã Trạm Thản phấn khởi cho biết: 70 năm một chặng đường đã qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Trạm Thản luôn tiếp nối truyền thống cách mạng, đoàn kết, chung sức đồng lòng xây dựng quê hương. Đặc biệt đã không ngừng phát huy tinh thần năng động, sáng tạo, khai thác có hiệu quả các tiềm năng, nội lực của địa phương; tập trung phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh gắn với xây dựng nông thôn mới, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.

Từ một xã miền núi khó khăn, cơ sở hạ tầng, đời sống kinh tế - xã hội còn hạn chế, đến nay Trạm Thản đã vươn lên mạnh mẽ, khoác lên mình chiếc áo tươi mới căng tràn sức sống. Những ngôi nhà cao tầng mọc lên san sát; những con đường giao thông liên thôn, liên xã đều được bê tông hóa; nhà văn hóa, trường học khang trang, sạch đẹp. Kinh tế - xã hội ngày càng phát triển. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện, nâng cao. Năm 2022, Trạm Thản được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Tổng giá trị thu nhập của xã ước đạt trên 190,8 tỷ đồng; tổng thu ngân sách ước thực hiện trên 8,4 tỷ đồng; thu nhập bình quân ước đạt trên 38 triệu đồng/người.

Lãnh đạo huyện Phù Ninh trao Bằng công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Trạm Thản (tháng 9/2022)

“Trong thời gian tới, Đảng bộ cùng chính quyền và nhân dân xã Trạm Thản tiếp tục xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, đời sống nhân dân ấm no, hạnh phúc. Trước hết, xã phấn đấu đạt và vượt các chỉ tiêu kinh tế, xã hội hằng năm, giữ vững 19/19 tiêu chí xã nông thôn mới và tiếp tục hướng tới xây dựng nông thôn mới nâng cao. Từ đó góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” - Bí thư Đảng ủy xã Trạm Thản Trần Văn Chung khẳng định.

Thanh Hòa
Dẫn nguồn: https://phutho.gov.vn/