Ngày nay, với sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin, người đọc có điều kiện tiếp cận nhiều nguồn thông tin, kiến thức về mọi lĩnh vực từ rất nhiều nguồn, kênh chuyển tải. Tuy vậy, “văn hóa đọc” vẫn chiếm vị trí quan trọng, là phương thức truyền thống để người đọc tiếp cận, trao đổi thông tin. Không những thế, sách báo còn tiện dụng trong nghiên cứu, lưu trữ, phổ biến tri thức, tư liệu.
Xác định nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng, duy trì phát triển “văn hóa đọc”, đáp ứng nhu cầu thông tin về nhiều mặt, nâng cao nhận thức của nhân dân, góp phần thực hiện các nhiệm vụ chính trị của đất nước; trong những năm qua, Thư viện tỉnh Phú Thọ chú trọng đổi mới phương thức phục vụ với mục tiêu: Tăng lượt bạn đọc, tăng lượt sách luân chuyển; coi bạn đọc là "khách hàng" của thư viện. Với việc đổi mới hình thức phục vụ tại thư viện trung tâm, thiết lập và duy trì hoạt động các trạm sách vệ tinh, Thư viện tỉnh Phú Thọ từng bước nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc.
Trong nhiều năm qua, Thư viện đã tổ chức nhiều hội nghị bạn đọc - khách hàng - thông qua đó lấy ý kiến, nắm bắt nhu cầu của bạn đọc để kịp thời có sự đổi mới, điều chỉnh phương thức phục vụ đạt hiệu quả thiết thực hơn. Bên cạnh đó, Thư viện luôn chú trọng các hình thức tuyên truyền để thu hút bạn đọc như tổ chức “Hội hái hoa xuân”, ”Hội Báo xuân”, "Ngày hội đọc sách", tổ chức tọa đàm, giới thiệu sách mới; tổ chức các chuyên đề tuyên truyền theo đối tượng phục vụ như “Sách và văn hóa đọc”, "Văn hóa đọc cho thiếu nhi”. Các đợt triển lãm, trưng bày, tuyên truyền giới thiệu sách đã thu hút nhiều người tham gia và được bạn đọc đánh giá cao.
 

Hội báo Xuân hành năm đã thu hút nhiều bạn đọc quan tâm. Ảnh: Trọng Bằng
 

Cũng hướng tới mục tiêu tạo sức lan tỏa của văn hóa đọc, Thư viện tỉnh Phú Thọ tổ chức nhiều buổi nói chuyện theo chuyên đề các lĩnh vực thời sự, lịch sử, khoa học xã hội được nhiều người quan tâm. Từ năm 2011- nay, Thư viện tỉnh đã tổ chức 75 cuộc trưng bày, tuyên truyền, giới thiệu hơn 80.000 bản sách, báo, tư liệu đến với bạn đọc. Một số sự kiện giới thiệu sách, tư liệu được bạn đọc đặc biệt quan tâm như giới thiệu tư liệu về chủ quyền biển đảo của Việt Nam, tư liệu về Đảng Cộng sản Việt Nam và các kỳ đại hội của Đảng, tư liệu về thời kỳ Hùng Vương dựng nước và Giỗ Tổ Hùng Vương, tư liệu về Bác Hồ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp...
Trong nhiều năm qua, thực hiện Nghị quyết của Hội đồng Nhân dân tỉnh về “xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa, xã - phường - thị trấn văn hóa”, gần 100% số khu dân cư đã có nhà văn hóa, câu lạc bộ; các cơ sở đều có trung tâm học tập cộng đồng và các thiết chế văn hóa khác; các xã vùng nông thôn có điểm bưu điện văn hóa... Xác định đây là “mảnh đất” tốt cho hoạt động của mình. Thư viện tỉnh Phú Thọ chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức các thư viện, phòng đọc, luân chuyển, mở rộng diện giới thiệu sách báo đến công chúng. Việc xây dựng các thư viện, phòng đọc, luân chuyển tài liệu đã thực sự phát huy hiệu quả, tác động tích cực đến việc nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân; kịp thời tuyên truyền các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phổ biến kiến thức, nâng cao dân trí cộng đồng.
 Cùng với sự đổi mới, đa dạng hóa công tác phục vụ bạn đọc, cán bộ, nhân viên Thư viện luôn tìm tòi tổ chức sắp xếp kho sách thực sự khoa học, đúng yêu cầu của một trung tâm lưu trữ thông tin, tài liệu hàng đầu của tỉnh, ngày càng đáp ứng tốt yêu cầu của bạn đọc. Hiện nay, Thư viện tỉnh Phú Thọ có hơn 200.000 bản sách, 265 loại báo tạp chí. Sách báo được tổ chức phục vụ theo hệ thống kho mở với các phòng phục vụ chuyên biệt: Phòng mượn, Phòng đọc tổng hợp, Phòng báo - tạp chí, Phòng thiếu nhi, Phòng ngoại văn, Phòng địa chí, Phòng tra cứu...
          Một trong những yếu tố quyết định ảnh hưởng tới kết quả công tác phục vụ bạn đọc là vai trò của cán bộ thủ thư. Người thủ thư như một chiếc cầu nối trực tiếp giữa thư viện với người đọc. Phong cách, thái độ phục vụ, kiến thức của người thủ thư có tác động rất lớn để thu hút người đọc đến với thư viện. Chính vì vậy, Thư viện tỉnh Phú Thọ đã và đang quan tâm xây dựng đội ngũ thủ thư giỏi về chuyên môn, nhiệt tình, tận tâm trong công việc. Họ không chỉ là người đáp ứng tài liệu bạn đọc yêu cầu mà còn có thể cung cấp những thông tin cần thiết, hướng dẫn khai thác tài liệu một cách có hiệu quả. Vì vậy, họ luôn tích cực tích lũy tri thức, kinh nghiệm; không ngừng nâng cao văn hóa phục vụ… Thủ thư và cán bộ nghiệp vụ luôn chăm lo để Phòng đọc sách luôn sạch sẽ, đủ ánh sáng, thoáng mát; sách báo sắp xếp khoa học, gọn gàng. Dịch vụ truy cập máy tính công cộng được bố trí thuận tiện và an toàn nhất để bạn đọc truy cập miễn phí. Tất cả các máy tính đảm bảo hoạt động và kết nối Internet, khai thác các ứng dụng, đáp ứng nhu cầu học tập, thông tin, giải trí của người đọc.
Để mở rộng phạm vi phục vụ, Thư viện tỉnh Phú Thọ chú trọng hoạt động liên kết phối hợp luân chuyển sách để tăng “vòng quay” ấn phẩm đến tay người đọc, đặc biệt là đối với các cơ sở thuộc địa bàn vùng sâu vùng xa, vùng gặp nhiều khó khăn. Ngay từ những ngày đầu tiên xây dựng kho luân chuyển, Thư viện tỉnh Phú Thọ đã lựa chọn, bổ sung vốn tài liệu rất phong phú, trong đó chú trọng những tài liệu tuyên truyền, phổ biến chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng bộ tỉnh Phú Thọ; Đại hội Đại biểu toàn quốc của Đảng; kinh tế công - nông - lâm nghiệp; mô hình kinh tế trang trại đồi rừng; tài liệu phổ biến kinh nghiệm sản xuất tiên tiến; kiến thức khoa học - kỹ thuật; chăm sóc sức khoẻ cộng đồng; giới thiệu văn hóa các dân tộc của Việt Nam và thế giới đặc biệt là Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, Hát Xoan Phú Thọ; sách tuyên truyền về chủ quyền biển đảo; sách thiếu nhi... Trong quá trình luân chuyển sách phục vụ cơ sở, cán bộ thư viện đã tìm hiểu, chủ động tham khảo ý kiến của bạn đọc để lựa chọn, bổ sung vốn tài liệu vào kho Luân chuyển cho phù hợp nên đã phần nào đáp ứng được nhu cầu của bạn đọc ở cơ sở.
Hàng năm, ngoài nguồn sách từ vốn chương trình mục tiêu quốc gia do Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đầu tư, Thư viện tỉnh Phú Thọ đã tranh thủ sự quan tâm, ủng hộ của UBND tỉnh, Thư viện Quốc gia Việt Nam, các nhà xuất bản… để bổ sung tài liệu vào kho luân chuyển. Đến nay kho luân chuyển của Thư viện đã có khoảng 43.000 bản sách. Thời gian luân chuyển sách báo được thực hiện theo định kỳ mỗi năm hai lần với các phương thức luân chuyển linh hoạt: Luân chuyển đến 13 thư viện huyện, thị, thành phố để các thư viện này tiếp tục luân chuyển xuống mạng lưới 277 thư viện cơ sở hoặc luân chuyển trực tiếp đến các thư viện, phòng đọc sách ở cơ sở;  2.000 tủ sách khu dân cư, 565 tủ sách pháp luật... Đặc biệt thực hiện chương trình phối hợp công tác giữa Sở VHTTDL và Sở TTTT trong việc tăng cường sách báo phục vụ các điểm BĐVHX giai đoạn 2013 - 20120, thư viện tỉnh đã phối hợp Bưu điện tỉnh tổ chức luân chuyển tài liệu tới 241 điểm BĐVHX trong tỉnh nhằm nâng cao dân trí cho người dân các xã vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Việc luân chuyển sách đã giúp bà con nông dân được tiếp cận nhiều thông tin về đường lối, chính sách của Đảng và Pháp luật của Nhà nước, biết áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào đời sống, lao động sản xuất; góp phần thu hẹp sự chênh lệch về mức hưởng thụ văn hoá tinh thần giữa các vùng miền trong toàn tỉnh; từng bước khẳng định văn hoá đọc là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống người dân.
Ngoài việc chỉ đạo hoạt động nghiệp vụ của hệ thống thư viện cấp huyện và cơ sở, Thư viện tỉnh đã xây dựng nhiều “trạm sách vệ tinh” ở các xã, phường, cơ quan, doanh nghiệp, trường học, đơn vị lực lượng vũ trang; các điểm sách phục vụ người khiếm thị, người khuyết tật, trẻ mồ côi... cho Hội người mù tỉnh Phú Thọ, Hội người mù thành phố Việt Trì, Trung tâm bảo trợ trẻ em khuyết tật mồ côi thành phố Việt Trì...
Các trạm sách vệ tinh. điểm sách chuyên biệt này đang hoạt động rất hiệu quả, thực sự là cánh tay nối dài của Thư viện, đưa sách báo đến gần hơn với  người đọc, và đang là một phương thức phục vụ khá hiệu quả, tiện dụng, được người đọc hoan nghênh. Hiện nay, chỉ riêng trên địa bàn thành phố Việt Trì đã có 30 trạm sách vệ tinh và một số điểm sách  phục vụ đối tượng chuyên biệt - mà hoạt động hiệu quả phải kể đến các trạm sách Trường Chính trị tỉnh, Phường Gia Cẩm, Báo Phú Thọ... ; điểm phục vụ sách tại Hội người mù tỉnh Phú Thọ, Hội người mù thành phố Việt Trì, Trung tâm bảo trợ trẻ em khuyết tật mồ côi thành phố Việt Trì...
Nhờ có những đổi mới trên nhiều mặt - trong đó có công tác phục vụ bạn đọc, mà trong những năm qua, độc giả đến với Thư viện tỉnh Phú Thọ cũng như lượng sách báo luân chuyển ngày càng tăng. Đến nay, Thư viện đã cấp thẻ cho 20.730 bạn đọc; trong 5 năm từ 2011 đến 2015 đã có gần 1 triệu lượt bạn đọc được phục vụ với hơn 2 triệu bản sách báo luân chuyển. Thư viện cũng đã bổ sung gần 40 nghìn bản sách để đáp ứng yêu cầu bạn đọc.
          Song song với nâng cao chất lượng công tác phục vụ nhu cầu đọc sách báo, bằng việc tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học nghiệp vụ, xây dựng phòng thư viện điện tử, tiến hành xử lý hồi cố kho tài liệu theo chuẩn nghiệp vụ quốc tế, chuyển đổi phần mềm quản lý thư viện; tổ chức cho bạn đọc tra cứu qua hệ thống mục lục điện tử; tổ chức thực hiện dự án Nâng cao khả năng sử dụng máy tính và truy nhập Internet công cộng tại Việt Nam; Thư viện tỉnh Phú Thọ đã và đang chú trọng xây dựng môi trường đọc sách thân thiện cho bạn đọc. Qua thực tế hoạt động, chúng tôi thấy rằng, ngoài việc làm phong phú thêm nguồn tài nguyên sách báo, việc đổi mới và nâng cao chất lượng phục vụ, tăng cường luân chuyển sách là một trong những yếu tố để thu hút bạn đọc đến với thư viện ngày một nhiều hơn.

                                                                             
           Bích Hạnh - Thu Hà
                                                                                        (Thư viện tỉnh Phú Thọ)